Zo ga je het gesprek aan over mogelijke geldproblemen

1 op de 12 kinderen in Nederland groeit op in een gezin waar thuis weinig geld is. Dit zijn meer dan 315.000 kinderen en jongeren in Nederland. Voor deze kinderen is het niet vanzelfsprekend om te kunnen sporten, een fiets te hebben of naar een verjaardagsfeestje te kunnen. Jij kunt deze kinderen en hun ouders al helpen door erover te praten. Maar hoe doe je dit? We geven je graag tips over hoe je dit aan kunt pakken.

Laten we het daar eens over hebben

Misschien heb je de reclame al gezien: SIRE vraagt via video’s en posters aandacht voor kinderen in armoede. Zij lopen namelijk het risico om buitengesloten te worden. En dat wil SIRE net als Sam& voor alle kinderen voorkomen. SIRE roept op om het gesprek aan te gaan. Zo kun je zelf het gesprek aangaan met je kinderen, maar misschien ook met een familielid of iemand uit de straat. Door te praten over geld(zorgen) ervaren ouders minder schaamte.  

Hoe merk je dat ouders krap bij kas zitten?

Eerst is het belangrijk om te herkennen dat andere ouders op school, bij de sportclub of collega’s op het werk misschien geldproblemen hebben. Merk je bijvoorbeeld dat het vriendje van jouw kind nooit mee gaat met activiteiten vanuit school? Vertelde jouw dochter dat haar teamgenootje ziek was op haar eigen verjaardag? Of valt het je op dat een collega bijvoorbeeld na een scheiding zijn kinderen niet (meer) kan laten sporten maar dit wel graag zou willen? Dan kan het zijn dat zij geldzorgen hebben.

Tips om het gesprek aan te gaan

Praten over geld doen we niet vaak en soms weten we niet hoe we erover moeten beginnen. Zoek een geschikt moment en probeer je te verplaatsen in de ouder: dit geeft hem of haar het gevoel van veiligheid. Ouders met geldzorgen geven vaak aan dat ze blij zijn dat anderen het gesprek zijn gestart, zodat ze hun kinderen ook meer kunnen geven. Daarom geven we je graag een paar tips hoe je dit het beste kunt doen.

1. Voer een open gesprek

• Vraag om toestemming: ‘Ik zie dat jouw kind niet meedoet met het cadeautje voor de juf (of een ander signaal), mag ik daar wat over vragen?’
• Benoem wat je ziet en dat je het zelf ook lastig vindt om erover te praten. Bijvoorbeeld: ‘Ik vind het lastig om erover te beginnen, maar het viel me op dat je kind niet naar het kinderfeestje kon komen.’ Zo blijf je bij jezelf en nodig je de ouder uit om zich ook open te stellen.
• Geef aan dat er heel veel ouders in dezelfde situatie zitten. Of maak het bespreekbaar als je zelf in eenzelfde situatie zit, of hebt gezeten: ‘Toen mijn partner zonder baan kwam te zitten, hadden we het thuis krap bij kas. Hoe gaat het financieel bij jou?’

2. Of stel deze vraag

Uit ervaring weten we dat mensen met geldproblemen het lastig vinden om zélf over hun situatie te beginnen. Het is daarom belangrijk om de juiste vraag te stellen. Een goede vraag om het gesprek te starten is: ‘Er zijn veel gezinnen met grote financiële problemen, waardoor kinderen in de knel komen. Is dat bij jou misschien het geval?’ Bekijk hier een video waar dit verder uitgelegd wordt.

3. Let op je woorden

Sommige woorden liggen misschien gevoelig bij de ouders. Bijvoorbeeld het woord ‘armoede’ of ‘bijstand’ ‘geldproblemen’. Kies daarom in je gesprek voor andere woorden zoals ‘geldzorgen’ of ‘moeite om iedere maand rond te komen’ of ‘kan niet alles voor mijn kinderen betalen, wat ze nodig hebben’. Zo voorkom je dat een ouder zich schaamt of aangevallen voelt, en kun je samen kijken of er een oplossing is.

4. Verwijs door naar hulp

Laat de ouders vervolgens ook weten dat er mogelijkheden zijn voor hulp, zoals Sam& voor alle kinderen. Je kunt dit bijvoorbeeld als volgt zeggen: ‘Mag ik je een idee geven voor een organisatie waar je hulp kunt vragen? Kijk eens op samenvoorallekinderen.nl. Je kunt hier zelf een aanvraag indienen.’ Hier vind je een overzicht van alle andere hulp die mogelijk is voor ouders met geldproblemen. Verwijs hier vooral naartoe. Of lees meer over wat een SchuldHulpMaatje kan doen, zoals Bert.

Wat kun je nog meer doen?

 Als ouder kun je nog meer dingen doen. Je kunt het kind van ouders met geldproblemen bijvoorbeeld uitnodigen op het feestje van jouw eigen kind, en zeggen dat het echt niet nodig is om een cadeau te geven. Of laat jouw kind vragen: ‘Met dit speelgoed speel ik niet meer, wil jij het hebben?’ Ook zijn er nog andere manieren om te helpen:

1. Een kaartje in de brievenbus

Wil je liever niet het gesprek aangaan? Vraag dan een kaartje aan die je in de brievenbus kunt doen, of download het kaartje via onze website. Dan kunnen de ouders zelf even rustig lezen welke hulp er mogelijk is.

2. Bespreek het met de leraar, trainer of je werkgever

Heb je het gevoel dat het met een kind of een collega met kinderen niet goed gaat? Bespreek dit dan met de leraar op school, de trainer bij de sportclub of je werkgever. Zij kunnen dan het gesprek aangaan met de ouder(s) of je collega.

Een docent van een basisschool in Noord-Holland vertelt ons dat ouders het altijd bij de haar kunnen aangeven als zij zich zorgen maken: ‘Als ouders vermoeden dat een kind uit de klas van hun zoon of dochter thuis geldproblemen heeft, vertel het dan ook aan de docent. Een docent kan bijvoorbeeld het gesprek met de ouders aangaan of de hulp van een intern begeleider (IB’er) inschakelen.’ Eerder spraken we ook met leerkracht Nicole die vertelt dat het belangrijk is om snel te helpen, zodat kinderen mee kunnen (blijven) doen.

Maak geldproblemen bespreekbaar

Door geldproblemen te bespreken of ouders door te verwijzen, kunnen kinderen snel weer meedoen. Want ieder kind verdient het om de juiste schoolspullen te hebben, muziekles te volgen, te kunnen voetballen of zijn of haar verjaardag te kunnen vieren.